Przejdź do treści
4
Przejdź do stopki

Pedagog

Treść

Pedagog: Ewa Rogalska

 

 
15. 04. 2021r.

Grafomotoryka cz.3

 

METODY USPRAWNIANIA GRAFOMOTORYKI:

Usprawnienie motoryki dużej

Na rozwój manualny wpływa ogólny rozwój fizyczny dziecka.

Nie zabraniajmy, więc mu biegania, wspinania się, czołgania, czy jazdy rowerkiem. Bardzo ważnym elementem w nabieraniu płynności ruchów jest samoobsługa dziecka: wiązanie butów, zapinanie guzików. Budowanie, lepienie, majsterkowanie, wycinanie to również baza do usprawniania precyzji rąk.

W procesie przygotowania dzieci do nauki pisania pierwszoplanowe miejsce zajmują metody czynne, polegające na własnym działaniu.

Bardzo popularne w usprawnianiu koordynacji ruchowej całego ciała są ćwiczenia kinezjologii edukacyjnej dr Paula Dennisona. Poza tym ćwiczenia wspomagają proces uczenia się, pozwalają rozwinąć dziecku swoje naturalne możliwości i przezwyciężyć trudności w nauce. I tak przy usprawnianiu koordynacji ruchowej całego ciała, można wykonywać:

  • ruchy naprzemienne, czyli lewa do prawego, prawa do lewego,
  • rysowanie w powietrzu obiema rękami tych samych obrazów jednocześnie.

Na słabe napięcie mięśniowe proponuje się ćwiczenia – zabawy typu: ugniatanie ciasta, zgniatanie papieru i rzuty kulkami, zimą- lepienie śnieżek, zabawa typu: Idę na miękkich – sztywnych nogach itp.

Ćwiczenia rozwijające orientacje w schemacie ciała i przestrzeni

  • nazywanie części ciała;
  • orientacja w schemacie ciała: daj lewą rękę, tupnij prawą nogą itp.;
  • orientacja w przestrzeni: idź 2 kroki do przodu, do tyłu, na lewo, w prawo;
  • ćwiczenia graficzne: zaznacz kreską prawy róg, u góry narysuj zieloną kreskę;
  • ćwiczenia logarytmiczne połączone z pokazywaniem i nazywaniem części ciała w oparciu o wierszyk „Prawa ręka, noga prawa…”, „Głowa, ramiona, kolana, pięty…”, „Mam dwie ręce, nogi dwie…”;
  • zabawy ruchowe doskonalące orientację przestrzenną z wykorzystaniem woreczków, laski gimnastycznej, maskotki;
  • zabawa w rzucanie papierową kulą zgodnie z poleceniem: góra, dół, prawa, lewa strona itp.;
  • zabawy ruchowe z wykorzystaniem woreczków – rzucanie woreczkiem zgodnie z instrukcją słowną: przed siebie, za siebie, na stół, pod stół;
  • poruszanie się zgodnie z instrukcją słowną np. stań na gazecie, stań pod gazetą, stań przed gazetą, stań za gazetą, stań między gazetami.

W procesie przygotowania do nauki pisania istotne jest również, aby od początku wyrabiać u dziecka kierunek pisania od lewej do prawej strony,  oto propozycje ćwiczeń:

Ćwiczenia kształtujące nawyki ruchowe związane z kierunkiem pisania

  • rysowanie szlaczków rozpoczętych od lewej strony,
  • kreślenie linii pionowych (z góry w dół) i poziomych (z lewej do prawej),
  • ćwiczenia w rysowaniu okręgów i spirali w obu kierunkach.

Ćwiczenia ruchowo – słuchowo – wzrokowe

Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe to ćwiczenia grafomotoryczne, którym towarzyszy muzyka.

Stanowią one zasadniczą część metody dobrego startu (M. Bogdanowicz). Włączenie do ćwiczeń elementów słowno-muzycznych umożliwia jednocześnie usprawnienie wszystkich trzech analizatorów (wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno-ruchowego) uczestniczących w czynności czytania i pisania. Istota ćwiczeń ruchowo-słuchowo-wzrokowych polega na jednoczesnym połączeniu elementu ruchowego (pisanie, rysowanie) z postrzeganiem słuchowym (odtwarzanie rytmu piosenki) i wzrokowym (zapamiętanie i odwzorowanie znaku). Do każdego, więc wzoru graficznego dobrana jest właściwa piosenka, której rytmika umożliwia odtworzenie wzoru, delikatnie narzucając i sugerując wszystkim jednakowe tempo. Przy poprawnie wykonanym ćwiczeniu, dziecko może narysować dany wzór kilkakrotnie, utrwalając i automatyzując prawidłowe ruchy dłoni. Cykl tych ćwiczeń winien przebiegać według ustalonego schematu:

  1. Odtwarzanie ruchem rytmu piosenki.
  2. Demonstracja wzoru, jego analiza i pokaz jak należy go wykonać z piosenką.
  3. Próby odtwarzania wzoru w rytm piosenki:
  • wodzenie palcem po wzorze – faza utrwalania wzoru i powiązania z piosenką
  • pisanie wzoru palcem w powietrzu – ręką dominującą
  • na powierzchni stołu – palcem lub na tackach z piaskiem
  • na dużym arkuszu papieru –kredą, węglem, kredkami świecowymi
  • na kartce papieru z bloku rysunkowego – pędzlem, kredką, ołówkiem, lub ołówkiem w zeszycie bez liniatury
  • w liniaturze zeszytu – ołówkiem, mazakiem, długopisem.
 
 
14. 04. 2021r.

Grafomotoryka cz.2

Przełamywanie niechęci do rysowania

Gdy nie wystarczy normalne zachęcanie, gdy dziecko „nie chce słyszeć” o rysowaniu jedynym wyjściem jest organizowanie „zabaw w rysowanie”:

  • rysowanie patykiem na piasku,
  • mazanie zmoczonym palcem w farbie po papierze,
  • odciskanie zamalowanej farbą dłoni, stóp,
  • obrysowywanie dłoni i stóp,
  • „malowanki – niespodzianki” pod nieobecność dziecka rysuje się coś świecą, dziecko pokrywa farbą kartkę,
    – rysowanie wg szablonu

Ćwiczenia usprawniające koordynację wzrokowo – ruchową

Są to ćwiczenia grafomotoryczne, w których czynności ruchowe odbywają się pod ścisłą kontrolą wzroku:

  • zabawy manualne typu: nawlekanie koralików, lepienie z plasteliny,
  • zamalowywanie obrazków, pisanie szlaczków,
  • wydzieranki, rysowanie po śladzie, kalkowanie, odwzorowywanie, obrysowywanie, zabawy i układanie modeli z palców i dłoni, przewlekanie kolorowego sznurka przez dziurki, zawiązywanie kokardek, układanki typu puzzle, klocki Lego,
  • nie wyręczanie dziecka w czynnościach typu: ubieranie się, mycie, sznurowanie butów, zapinanie guzików itp.

Ćwiczenia kształtujące prawidłowy chwyt i regulujące napięcie mięśniowe rąk

Naukę pisania i rysowania należy zacząć od prawidłowego trzymania ołówka, czy kredki. Jeśli pokaz poprawnego chwytu i nacisku nie wystarcza można wykorzystać specjalną nasadkę, która również pozwala kontrolować siłę nacisku na kredkę. Należy również pamiętać o zachowaniu prawidłowej postawy ciała podczas rysowania, czyli: całe stopy oparte o podłoże, całe pośladki i uda na krześle, kręgosłup prosty.

Kolejnym problemem jest regulowanie napięcia mięśniowego. Jeśli dziecko zbyt mocno przyciska ołówek, trzeba uczyć go zwalniać napięcie, kontrolować. Można też stosować zabawy typu: „Czyja kredka”- dorosły trzyma jeden koniec kredki, dziecko (3 palcami) drugi. Ćwiczenie polega na tym, aby dziecko starało się zabrać kredkę dorosłemu, który mocno ją trzyma. W czasie ćwiczeń dziecko powinno przyjąć postawę stojącą, wtedy napięcie mięśniowe zmniejsza się w sposób naturalny.
 
13. 04. 2021r.
 
GRAFOMOTORYKA cz.1
Grafika – zapis, Motoryka – zdolność wykonywania różnych czynności ruchowych.
 
Symptomy zaburzeń graficznych:
1. Ogólna słaba sprawność ruchowa całego ciała a szczególnie mała sprawność motoryczna rąk.
Często towarzyszy niechęć, szybka męczliwość podczas pisania, rysowania, malowania.
2. Zakłócenia funkcji wzrokowych.
Dziecko z zakłóceniami funkcji wzrokowych odznacza się małą pomysłowością, chętnie „ściąga” od kolegów, rozwiązując ten sam temat na znacznie niższym poziomie. Dzieci te nie lubią rysować „z pamięci”, natomiast chętnie odwzorowują, kolorują książeczki, kalkują, gdyż rezultat takich prac jest lepszy.
3. Duże napięcie mięśniowe.
Dziecko z dużym napięciem mięśni palców nadmiernie przyciska ołówek, rysuje linie grube, czasem przedziera papier, co wpływa na estetykę pracy. Linie są krzywe, przedmioty duże, gdyż dziecko nie umie opanować ruchu.
4. Słabe napięcie mięśniowe.
Dzieci o małym napięciu mięśniowym również mają problemy z rysowaniem. Kreślą linie nikłe „drżące”, niepewne. Rysują przedmioty małe, których wielkość uniemożliwia umieszczanie szczegółów.
5. Problemy w schemacie ciała lub orientacji przestrzennej:
• dzieci będą przestawiać lub przekręcać rysunek,
• rysowane poszczególne części ciała mogą nie być ze sobą powiązane,
• proporcje pomiędzy poszczególnymi częściami ciała nie będą zachowane.
 
SPOSOBY USPRAWNIANIA GRAFOMOTORYKI:
Usprawnienie motoryki dużej 
Na rozwój manualny wpływa ogólny rozwój fizyczny dziecka. 
Nie zabraniajmy, więc mu biegania, wspinania się, czołgania, czy jazdy rowerkiem. 
Bardzo ważnym elementem w nabieraniu płynności ruchów jest samoobsługa dziecka: wiązanie butów, zapinanie guzików. 
Budowanie, lepienie, majsterkowanie, wycinanie to również baza do usprawniania precyzji rąk.
W procesie przygotowania dzieci do nauki pisania pierwszoplanowe miejsce zajmują metody czynne, polegające na własnym działaniu.
Ćwiczenia wspomagają proces uczenia się, pozwalają rozwinąć dziecku swoje naturalne możliwości i przezwyciężyć trudności w nauce. I tak przy usprawnianiu koordynacji ruchowej całego ciała, można wykonywać:
• ruchy naprzemienne, czyli lewa do prawego, prawa do lewego,
• rysowanie w powietrzu obiema rękami tych samych obrazów jednocześnie,
• wykonujemy luźne skłony i kołyskę.
Pracując nad sprawnością grafomotoryczną „dużą” rozpoczynamy od ruchów dużych, rozluźniających dziecięce mięśnie w ramionach i przedramionach. Są to ćwiczenia takie jak:
• rysowanie lub wodzenie po dużym znaku „X”,
• rysowanie w powietrzu figur geometrycznych,
• rysowanie fal, gór i kół,
• zamalowywanie dużych przestrzeni farbami przy pomocy grubych pędzli lub rąk.
Ćwiczenia usprawniające motorykę małą, czyli nadgarstki, dłonie i palce:
• zgniatanie i rozgniatanie serwetek,
• pracę z modeliną,
• wycinanie i wydzieranie,
• zwijanie gazety w kulki (rzucanie nimi do celu),
• malowanie,
• wyszywanie,
• nawlekanie,
• origami (koła, kwadraty),
• rysowanie po śladzie,
• rysowanie oburącz.
 
12. 04. 2021r.
Dzisiaj karty pracy dla najstarszych grup w ramach ćwiczeń matematycznych i nie tylko.
 
Ćwiczenia rozwijające myślenie matematyczne u dzieci (pobierz)
 
 
8. 04. 2021r.

 

12 sposobów na wychowanie dziecka, by było pewne siebie

Pewność siebie jest jednym z największych darów, jakie rodzice mogą przekazać dziecku. Carl Pickhardt, psycholog i autor 15 książek o wychowywaniu uważa, że dziecko, któremu brakuje pewności siebie, nie będzie chciało stawiać sobie nowych wyzwań.

Obawa przed porażką może być poważną przeszkodą w budowaniu kariery. Ważnym zadaniem rodziców jest - jak pisze Pickhardt - zachęcać i wspierać dzieci, gdy próbują stawiać czoła trudnym zadaniom.

Oto, jak to zrobić:

 

1. DOCEŃ WYSIŁKI DZIECKA, BEZ WZGLĘDU NA TO, CZY OSIĄGNIE SUKCES, CZY PONIESIE PORAŻKĘ

Zdaniem Pickhardta: „Niezależnie od tego, czy twoje dziecko zdobędzie zwycięską bramkę dla drużyny, czy przypadkiem wykopie piłkę poza boisko, oklaskuj jego starania". Nigdy nie powinno czuć się zawstydzone tym, że próbowało. Pickhardt wyjaśnia, że „na dłuższą metę konsekwentne, usilne starania bardziej zbudują pewność siebie niż sporadycznie osiągane sukcesy”.

 

2. ZACHĘCAJ DZIECKO, BY POSZERZAŁO SWOJE KOMPETENCJE

Zachęcaj dziecko, by robiło to, czym się interesuje, ale rób to bez wywierania zbyt wielkiej presji. Harmony Shu, utalentowana pianistka zaczęła grać, gdy miała zaledwie 3 lata. Pickhardt wyjaśnia, że „praktyka to lokata wysiłku w oczekiwanie, że nastąpi poprawa”.

 

3. POZWALAJ DZIECKU SAMODZIELNIE ROZWIĄZYWAĆ PROBLEMY

Jeżeli będziesz wykonywać ciężką pracę za swoje dziecko, nigdy nie rozwinie ono swoich zdolności ani pewności siebie na tyle, żeby poradzić sobie z nimi samodzielnie. Pickhardt wyjaśnia, że „pomoc rodzicielska może zablokować pewność siebie wywodzącą się z samodzielności i samodzielnego zrozumienia przez dziecko”. Lepiej, gdy twoje dziecko dostaje kilka czwórek i trójek, zamiast od razu same piątki, o ile faktycznie uczy się rozwiązywania problemów i pracuje nad tym.

 

4. POZWÓL DZIECKU ZACHOWYWAĆ SIĘ ODPOWIEDNIO DO JEGO WIEKU

Nie oczekuj od dziecka, by zachowywało się jak dorosły. Pickhardt twierdzi, że „dążenie do spełnienia oczekiwań związanych z dojrzałym zachowaniem, może obniżyć pewność siebie dziecka”.

 

5. POBUDZAJ CIEKAWOŚĆ DZIECKA

Czasami nieskończony strumień pytań ze strony dziecka może być uciążliwy, ale dziecko należy zachęcać, by je zadawało. Paul Harris z Uniwersytetu Harvarda w wywiadzie dla The Guardian powiedział, że zadawanie pytań to ćwiczenie pomocne dla rozwoju dziecka, ponieważ oznacza, iż zdaje sobie sprawę z tego, że „jest wiele rzeczy, których nie wie (…), że istnieją niewidzialne światy wiedzy, w których jeszcze nie było”.

 

6. UNIKAJ DZIAŁAŃ „NA SKRÓTY” ALBO ROBIENIA WYJĄTKÓW DLA DZIECKA

Pickhardt mówi, że „szczególne traktowanie może być odebrane jako brak wiary w dziecko”.

 

7. NIGDY NIE KRYTYKUJ STARAŃ DZIECKA

Nic nie zniechęci twojego dziecka bardziej niż krytykowanie jego starań. Nigdy nie mów mu, że robi coś źle. Jeżeli twoje dziecko jest przerażone porażką, ponieważ obawia się twojego gniewu albo rozczarowania, nigdy nie będzie próbowało nowych rzeczy. Pickhardt mówi, że „zazwyczaj krytyka ze strony rodziców obniża samoocenę i motywację dziecka”.

 

8. BŁĘDY DZIECKA TRAKTUJ JAKO ELEMENT NAUKI

Pickhardt pisze, że „uczenie się na błędach buduje pewność siebie”. Jednakże dzieje się tak jedynie, gdy rodzice traktują pomyłki jako okazję do nauki i rozwoju. Nie bądźcie nadopiekuńczy wobec dziecka. Od czasu do czasu pozwalajcie, by coś mu nie wyszło oraz pomagajcie zrozumieć, w jaki sposób może następnym razem lepiej podejść do zadania.

 

9. OTWÓRZ DRZWI DO NOWYCH WYZWAŃ I DOŚWIADCZEŃ

Pickhardt twierdzi, że wy jako rodzice jesteście odpowiedzialni za „zwiększenie zaangażowania dziecka w życiowe sytuacje i doświadczenia tak, aby mogło rozwinąć pewność siebie w radzeniu sobie ze światem wokół niego”.

 

10. NAUCZ DZIECKO TEGO, CO SAM POTRAFISZ

Dla swojego dziecka jesteś bohaterem - przynajmniej dopóki jest nastolatkiem. Wykorzystaj tę możliwość, by . Daj dobry przykład i bądź wzorem. Pickhardt mówi, że dziecko, obserwując twoje sukcesy, łatwiej zdobędzie pewność siebie, wiedząc, że też może je osiągać.

 

11. CHWAL DZIECKO, GDY PRZEŻYWA NIEPOWODZENIE

Życie nie jest uczciwe. Jest to trudne do przyjęcia, ale każde dziecko w pewnym momencie będzie musiało się o tym przekonać. Pickhardt mówi, że „gdy dziecko napotyka trudności, rodzice powinni wskazać mu, jak podołać tym wyzwaniom, co zwiększy ich hart ducha”. Ważne jest przypominanie, że każda droga do sukcesu jest pełna problemów.

 

12. BĄDŹ STANOWCZY, ALE NIEZBYT DOSADNY ANI SUROWY

Gdy rodzice są zbyt surowi albo wymagający, dziecko może mieć mniejszą pewność siebie co do kierowania swoim życiem. Mówi, że „dziecko słuchające, co ma robić, może się zniechęcić do zdecydowanego działania”.

 

7. 04. 2021 

Jak wspierać dziecięcą uważność i odporność na stres?

Kiedy myślimy o dzieciach, słowo „uważne” przychodzi nam do głowy jako jedno z pierwszych. I bardzo słusznie. Dzieci są z natury uważne i wrażliwe. Przeżywają świat w sposób spontaniczny i żywiołowy, są obecne w pełni w każdej sytuacji i zachwycają się na każdym kroku.

To dzięki ich uważności wielokrotnie udaje się nam uniknąć dodatkowych kłopotów i komplikacji lub… wprost przeciwnie. Dzieci widzą wszystko bardzo wyraźnie, to, na co patrzą – kałuża, noga czy dżdżownica – jest jedyne, wyjątkowe i niepowtarzalne na całym świecie. Kiedy koncentrują się na zabawie, mogą bawić się bez przerwy, zapominając o posiłku i upływie czasu. Dlatego czasem mówi się, że dzieci to najlepsi nauczyciele uważności, całkowicie pochłonięci przeżywaniem świata. Jednak wraz z rozwojem cecha ta może ulegać w nich zapomnieniu, jak wszystkie nietrenowane umiejętności, a momenty zwiększonej uważności mogą pojawiać się spontanicznie w rożnych sytuacjach.

Czym jest uważność?

Uważność (ang. mindfulness) to umiejętność bycia w pełni świadomym bieżącej chwili – zauważania różnych doznań fizycznych, emocji, myśli oraz tego, co nas otacza, w sposób łagodny i życzliwy, pozbawiony ocen i wartościowania. Ćwiczenia uważności to medytacje polegające na koncentrowaniu się i utrzymywaniu skupienia na jednej czynności, np. na oddychaniu, chodzeniu, jedzeniu.

 

Skąd pomysł, aby ćwiczyć z dziećmi uważność?

Dzieci, podobnie jak dorośli, często bywają zestresowane, rozkojarzone i niespokojne. Doświadczają trudności, przeżywają lęki i porażki… Wiele dzieci robi zbyt dużo rzeczy naraz, co utrudnia im ukończenie zadania i powoduje frustrację. Inne z kolei nie podejmują działania w obawie przed oceną. Takie strategie radzenia sobie z zadaniami w efekcie zwiększają napięcie, obniżają nastrój, sprzyjają wycofaniu. Wyzwania, jakie stawia przed dziećmi współczesny świat, są ogromne – od szkoły, w której uczą się i zapamiętują duże ilości materiału, przez zajęcia pozaszkolne często trwające do późna, aż do różnego rodzaju elektronicznych gadżetach, które dodatkowo je stymulują. Te wszystkie czynniki wpływają na poziom stresu u dzieci, którego początkowych objawów możemy nie zauważać.

 

Jak wspierać rozwój uważności i odporności na stres u dzieci?

Możemy wspólnie bawić się uważnością i praktykować wspólnie ćwiczenia, pokazać dzieciom, że bycie uważnym i wrażliwym na siebie i świat ma wielką wartość.

1. Uważne słuchanie dźwięków

To ćwiczenie można wykonać w domu lub poza domem.

  • Nastawcie stoper na minutę.
  • Usiądźcie wygodnie lub połóżcie się. Zadbajcie o to, aby ciału było wygodnie.
  • Skupcie uwagę na uszach.
  • Przez minutę słuchajcie dźwięków, które pojawiają się wokół.

Po minucie porozmawiajcie o tym doświadczeniu:

  • Jakie dźwięki słyszeliście? Wymieńcie je.
  • Czy wiecie, jaki dźwięk pojawił się pierwszy, a jaki ostatni?
  • Czy były jakieś dźwięki przyjemne? Czy były jakieś nieprzyjemne? Dlaczego tak uważacie?

2. Uważna rozmowa o minionym dniu

To ćwiczenie można wykonać wieczorem, po kąpieli, w łóżku.

  • Przypomnijcie sobie, co przydarzyło się wam w ciągu minionego dnia – od momentu, kiedy otworzyliście oczy, aż do teraz.
  • Opowiedzcie o tym, uważnie słuchając siebie nawzajem.
  • Zakończcie opowieść odpowiedzią na pytanie: „Za co jestem dziś wdzięczny?”.
  • Podziękujcie sobie za rozmowę.

3. Uważna obserwacja

To ćwiczenie można wykonać czekając na autobus, na spacerze, w domu.

  • Usiądźcie wygodnie i weźcie 3 głębokie wdechy i wydechy.
  • Przenieście uwagę na oczy i rozejrzyjcie się wokół.
  • Wybierzcie jakiś obiekt obserwacji i zacznijcie się mu przyglądać.
  • Zauważajcie wszelkie zmiany w otoczeniu – kolory, dźwięki, światło, swoje myśli i emocje.

Porozmawiajcie o tym doświadczeniu:

  • Co widzieliście?
  • Czy to, na co patrzeliście, było takie samo cały czas czy nie? Co się zmieniło?
  • Jak się czuliście na początku, a jak później?
  • Czy czas mijał powoli czy szybko?

 

Autor/ka: Magda Kulińska

Trenerka uważności w inicjatywie bindu, certyfikowana trenerka programu MBSR, trenerka komunikacji opartej na empatii. Prywatnie - mama 3 córek, lubiąca zabawę w każdej postaci. Zainteresowana alternatywnymi formami edukacji w duchu bliskości i podążania za dzieckiem.

 

6. 04. 2021r.

10 zabaw rozwijających koordynację wzrokowo-ruchową

Agnieszka Jaszczuk, neurologopeda, terapeuta integracji sensorycznej, pedagog specjalny

Koordynacja wzrokowo-ruchowa – dlaczego jest tak ważna?

Koordynacja wzrokowo-ruchowa jest współpracą oczu, wzroku z tym co robią w danej chwili narządy ruchu – ręce i nogi. Rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej ma swój początek już w pierwszym roku życia dziecka, kiedy obserwuje ono poruszające się osoby i przedmioty w otoczeniu oraz zabawki podczas jednoczesnej manipulacji.

Jest to przygotowanie do nabywania wielu ważnych i podstawowych umiejętności związanych z koordynacją wzrokowo-ruchową. Sprawność percepcji wzrokowej oraz umiejętność posługiwania się przedmiotami, są ze sobą ściśle związane i wpływają na siebie nawzajem.

Koordynacja wzrokowo-ruchowa jest niezbędna do opanowania i wykonywania wielu ważnych i podstawowych umiejętności – manipulowania, rysowania, pisania, wycinania, zabaw i gier zespołowych, ćwiczeń gimnastycznych oraz samoobsługi.

U dzieci z osłabioną koordynacją wzrokowo-ruchową występują trudności podczas wykonywania czynności ruchowych pod kontrolą wzroku oraz z ich precyzją, min. z chwytaniem przedmiotów, dopasowywaniem przedmiotów do otworu, z czynnościami samoobsługowymi (jedzeniem sztućcami, ubieraniem się), podczas manipulowania przedmiotami, z nauką pisania, utrzymaniem równowagi i pokonywaniem toru przeszkód.

Wszelkie trudności wynikające z osłabionej koordynacji wzrokowo-ruchowej wpływają na funkcjonowanie dziecka oraz na nabywanie różnych umiejętności szkolnych.

Koordynacja wzrokowo-ruchowa- zabawy dla dzieci

Ważne, by wspomagać koordynację wzrokowo-ruchową, szczególnie w okresie wczesnego dzieciństwa, okresie przedszkolnym, gdy rozwój dziecka jest bardzo intensywny.

Czytaj: Lateralizacja skrzyżowana i nieustalona – jaki mają wpływ na rozwój dziecka?

Zabawy rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową obejmują współpracę wzroku, rąk i nóg. Zanim przejdziemy do czynności wymagających precyzyjnych i złożonych ruchów, warto skupić się na prostych zabawach, tak by dziecko osiągało kolejne umiejętności stopniowo.

  1. Dopasowywanie elementów do otworów/kształtu – układanki lub klocki, które należy dopasować według kształtu do otworu to świetne ćwiczenie nie tylko rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową ale także wiele innych, istotnych funkcji – percepcji wzrokowej, sprawności manualnej, analizy i syntezy wzrokowej. Można wykorzystać dostępne na rynku zabawki lub stworzyć własne, domowe. Młodsze dzieci mogą wrzucać do butelek/słoików o różnej wielkości otworach drobne elementy jak groch, guziki, koraliki, ziarna kawy – dodatkowo ćwiczą chwyt pensetowy. Troszkę starsze dzieci będą zainteresowane dopasowywaniem elementów do odrysowanych wzorów na białej kartce – sztućce, korki od butelek, różnej wielkości guziki, klocki, foremki do ciastek.
  2. Budowanie konstrukcji z klocków – budowanie konstrukcji z klocków lub prostych wież dla młodszych dzieci to zabawa, którą dzieci od zawsze uwielbiają i często same, nieświadomie ćwiczą dzięki temu koordynację oko-ręka oraz wyobraźnię przestrzenną. Urozmaiceniem może być wspólne budowanie konstrukcji lub tworzenie przez rodzica wzoru wieży do odwzorowania dla dziecka. Obecnie na rynku możemy znaleźć wiele różnych typów klocków – od standardowych, po rzepy, „klikające” oraz kartonowe do złożenia.
  3. Nawlekanie koralików na sznurek – to ćwiczenie wymaga dobrej precyzji ruchów dłoni i koncentracji. Wielkość elementów i otworów do nawlekania zależą od wieku dziecka- im młodsze dziecko, tym większy otwór. Ważne, żeby w początkowym etapie rozwijania umiejętności nawlekania, końcówki sznurka były sztywne – ułatwi to celowanie do otworu. Świetnie sprawdzają się sznurówki. Do nawlekania można wykorzystać np. makaron penne.
  4. Tor przeszkód – jest to zabawa wymagająca planowania motorycznego i pokonywania różnych przeszkód – dziecko musi zaplanować, a następnie wykonać taki ruch ciałem i kończynami, by pokonać trasę. Tor przeszkód można stworzyć w domu, ogrodzie lub skorzystać z gotowych na placach zabaw. Dzieci mogą być architektami takiego toru i stworzyć go wspólnie z rodzicami. Ważna jest regularność takich zabaw oraz dostosowanie przeszkód do możliwości dzieci.
  5. Swobodne rysowanie/malowanie na dużych powierzchniach – rysowanie/malowanie na kartce A4 nie wymaga od dziecka ruchów rozmachowych ręki. Warto wykorzystać zatem większe powierzchnie – kartony, które niestandardowo można przykleić na ścianie (dziecko dodatkowo wzmacnia obręcz barkową utrzymując ręce w górze), rysowanie kredą po asfalcie lub na tablicy.
  6. Wędkowanie dla dzieci – zabawki, które imitują wędkowanie są bardzo atrakcyjne dla dzieci, a zarazem usprawniają wiele istotnych rozwojowych funkcji – w tym również koordynację wzrokowo-ruchową. Można korzystać z dostępnych zabawek jak również stworzyć swoje – do wyciętych ze sztywnego kartonu sylwetek ryb przyczepione mogą zostać metalowe spinacze do papieru, a niewielkim magnesem zaczepionym na sznurku dziecko próbuje złapać rybkę i przenieść ją do pojemnika.
  7. Zabawa w lustro - zabawy wymagające odtworzenie ruchu lub pozycji ciała zaprezentowanej przez drugą osobę gwarantują świetną zabawę, rozwijają współpracę, naśladownictwo i koordynację wzrokowo-ruchową. Rodzic/opiekun prezentuje pozycję (np. stoi na jednej nodze i unosi prawą rękę do góry), dziecko odtwarza ruch w przedstawiony sposób. Podobna zabawa może obejmować jedynie obszar dłoni – rodzic/opiekun pokazuje ułożenie dłoni (np. splecione palce, połączone palce serdeczne).
  8. Rzut do celu - rzut piłką do bramki, kosza, tarczy to zabawa, którą dzieci uwielbiają. W warunkach domowych można wykorzystać dostępne przedmioty, np. rzut kasztanami, kulami z papieru (wcześniej zgniecione), piłeczkami do pudła na zabawki lub kosza na pranie.
  9. Puzzle - puzzle zapewne znajdują się w każdym domu w którym jest dziecko. Zarówno te standardowe jak i piankowe rozwijają koordynację wzrokowo-ruchową, percepcję wzrokową oraz koncentrację. Ważne, by były dostosowane do możliwości rozwojowych dziecka, tak by dziecko mogło je samodzielnie ułożyć. Puzzle można stworzyć także własnoręcznie w domu np. z rysunku dziecka (przeciąć rysunek na różne kawałki) lub ilustracji z gazety.
  10. Wycinanie - wycinanie nożyczkami wzdłuż linii lub cięcie po liniach falistych/łamanych rozwija sprawność dłoni i palców oraz koordynację oko-ręka. Młodsze dzieci, rozpoczynające przygodę z nożyczkami mogą ciąć według własnego uznania paski papieru, dzieci starsze rozwijające umiejętność wycinania powinny stopniowo rozszerzać trudność od linii po kształty i postaci.

 

 

2. 04 2021

Szlaczki (pobierz)

 

Jak powiedzieć „NIE” mówiąc „TAK”. 

9 faktów, które każdy rodzić powinien znać.

Poszukajmy zatem odpowiedzi na tytułowe pytanie: jak powiedzieć “NIE” mówiąc “TAK”?

Jako rodzic staracie się Państwo dać swoim dzieciom to czego potrzebują. Dotyczy to przede wszystkim sfery psychologicznej. Gdy spodziewacie się pierwszego dziecka wręcz przerażała Was świadomość, jak ogromna odpowiedzialność na Was spocznie. Zastanawiacie się Państwo, jak będzie przebiegał, każdy kolejny dzień, w którym to będzie kształtowała się nowa, niezależna osobowość małego człowieka. Nie bierzecie wtedy pod uwagę tego, że tak naprawdę to ta osóbka, każdego dnia od nova będzie Was uczyła, jak być lepszym rodzicem. By właśnie tak mogło się stać, zacznijcie baczniej przyglądać się sobie, swoim reakcjom, przyzwyczajeniom, nawykom i zachowaniom. Jedną z rzeczy, którą często stosujecie jest nadużywanie słowa „NIE” w stosunku do Waszego dziecka.

W jaki sposób kierunkować zachowanie dziecka, jak wyegzekwować stosowane „NIE” by nie uciekać się do gróźb oraz ograniczyć ilość wypowiadanego słowa?

No tak jest to pytanie, które zapewne zadaje sobie niejeden rodzic. Wszyscy chcemy, aby nasze pociechy współpracowały z nami, gdy je o coś prosimy oraz przystawały na postawiony przed nimi zakaz. Poniżej omówimy kilka sprawdzonych elementów, które wspomogą dziecko w ujawnianiu współpracującej postawy. Spróbujmy kształtować pożądane zachowania bez uciekania się do krzyków, gróźb czy szorstkości.

Dzieci słuchają nas wyłącznie ze względu na to kim dla nich jesteśmy

  • To, jaki wpływ mamy na nasze dziecko zależy od ich przywiązania do nas, od relacji jaką z nim stworzyliśmy. Jeśli mały człowiek nie chce nas słuchać, pierwsze co powinniśmy zrobić to przyjrzeć się naszym relacjom, a następnie w świadomy sposób je wzmocnić.

Widzę, że świetnie się bawisz…uwielbiasz jeździć swoim autem wyścigowym dookoła domu. Obawiam się, że autko może się porysować o ścianę i uszkodzić. Musimy więc znaleźć bezpieczniejsze miejsce do zabawy.

W powyższym przykładzie, ani razu nie użyłam słowa „NIE” mimo, że moją intencją była zmiana miejsca zabawy. Mogłam przecież powiedzieć „Synku nie jeździj samochodem po ścianie, bo ją porysujesz. Pobaw się na trawniku…”

  • Zobowiążmy się do minimum 15 minut dziennie poświęconych wyłącznie jednemu dziecku. Niech to będzie czas zarezerwowany wyłącznie dla Was.
  • Prowokujmy sytuacje wywołujące uśmiech na twarzy naszych pociech.
  • Akceptujmy łzy, pozwólmy dziecku płakać, gdy tego potrzebuje, nawet jeśli jest to spowodowane postawioną przez nas granicą.
  • Bądźmy spójni – sami przestrzegajmy zasad, które wyznaczamy w trosce o nasze dzieci. Jeżeli mówimy, żeby dziecko napiło się z kubka, zamiast bezpośrednio z butelki, to nie może być tak, że sami z doskoku łapiemy za butelkę i pijemy z „gwinta”. Pamiętajmy, że dzieci odzwierciedlają w zachowaniach to, co same obserwują. Ważne jest, by określona zasada dotyczyła wszystkich domowników – nie ma równych i równiejszych.

Po tygodniu od zastosowania powyższych zasad, z reguły można zauważyć większą chęć do współpracy ze strony dziecka.

Dzieci zaakceptują naszą wskazówkę, gdy będzie ona częścią codziennej rutyny…

…, bo tak po prostu zawsze się postępuje.

Zawsze należy posprzątać zabawki przed obiadem. Taka jest zasada. Chodź, zrobimy to razem, pójdzie nam sprawniej.

Jeśli nasz maluch nie wykazuje zainteresowania wyznaczonym zadaniem, rozpocznijmy podając mu jedną zabawkę ze wskazówką, na którą półkę powinien ją odłożyć. Zapewne jest to ten fragment zabawy, który nie należy do lubianych. Nawet jeśli dziecko nie jest zadowolone z obowiązujących zasad, to jeśli będziemy je przekazywać z poczuciem humoru i dystansem, bez zbędnego napięcia i rozkazującego tonu (któż z nas lubi, gdy stawia się go pod ścianą bez możliwości wyboru?), to staną się one rutyną i nawykiem, podobnie jak mycie rąk po skorzystaniu z toalety lub odrabianie lekcji przed zabawą.

 

Trenujemy pamięć i koncentrację! 

Poprzez stosowanie odpowiednich ćwiczeń, metod i technik zapamiętywania, dzieci mogą rozwijać pamięć, uwagę i koncentrację oraz wyobraźnię. 

KONCENTRACJA to umiejętność skupienia i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach czy zagadnieniach. Umiejętność ta rozwija się stopniowo w toku życia dziecka. Dziecko w wieku 2- 4 lat potrafi skupić uwagę na okres 5 - 15 minut, w wieku 5 - 6 lat na około 20 - 30 minut, w momencie rozpoczęcia nauki okres ten stopniowo się wydłuża. 

Propozycje ćwiczeń: 

• Zabawy wprowadzające sekwencje: 

- głuchy telefon (dziecko ma dokładnie powtórzyć zdanie, które usłyszało); 

- jedziemy na wycieczkę: zabawę zaczynamy mówiąc „jedziemy na wycieczkę i zabieramy...”. Wymyślamy i wymieniamy na zmianę z dzieckiem rzeczy, jakie zabieramy na wycieczkę powtarzając przy tym już te wcześniej wymienione, np.
mama: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak”
dziecko: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak i namiot”
mama: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak, namiot i piłkę”
dziecko: „Jedziemy na wycieczkę i zabieramy plecak, namiot, piłkę i koc” itd. 

Tę zabawę możemy modyfikować, wprowadzając inny początek, np. „Jesteśmy w sklepie i kupujemy...” 

- pokazujemy dziecku sekwencje ruchów, np. ręce na bok, 2 klaśnięcia i prosimy żeby dziecko to odtworzyło. 

• Porównywanie (znajdź różnice) – należy odnaleźć różnice dzielące dwa obrazki. Można też bawić się w wyszukiwanie różnic w ciągach cyfr, liter lub słów. 

• Podaj kolejność - za parawanem układamy w rzędzie kilka przedmiotów, odsłaniamy, dziecko przygląda się przedmiotom zapamiętując ich kolejność. Ponownie zasłaniamy parawan, a zadaniem dziecka jest wymienienie przedmiotów w kolejności. 

• Memory - gra polega na łączeniu w pary i zapamiętywaniu, gdzie ukryte są takie same obrazki. Najlepiej by obrazki przedstawiały zwierzęta, pojazdy, zabawki, rzeczy bliskie dziecku. Najprostsze wersje przeznaczone są już dla 3 latków. Starsze dzieci doskonale poradzą sobie z większą ilością obrazków. 

• Słuchanie odgłosów otoczenia - Dziecko zamyka oczy. Prosimy, aby skoncentrowało się na dźwiękach dochodzących z otoczenia. Dajemy mu czas na wsłuchanie się. Następnie pytamy, co słyszało, jaki dźwięk przypadł mu do gustu, co go drażniło. Jaki jest najbliższy dźwięk, który słyszysz? Jaki jest najgłośniejszy? Jaki najcichszy? Jaki najdalszy? 

• Rysunek na plecach - Dziecko siedzi na podłodze. Zamyka oczy. Druga osoba rysuje mu na plecach np. domek, słońce, kwiat itp. Dla starszych dzieci mogą to być litery, cyfry. Następnie pytamy je, co zostało narysowane. Jeśli dziecko nie potrafi odpowiedzieć na pytanie - czynność powtarzamy. 

• Gry planszowe - wspomagają rozwój intelektualny dziecka, uczą poprzez zabawę. Gry takie jak warcaby czy szachy uczą rozważania różnych opcji rozgrywki, rozwijają umiejętność zapamiętywania poszczególnych sytuacji oraz poprawiają zdolność logicznego myślenia. 

• Skojarzenia – gra w skojarzenia rozwija pamięć, koncentrację, spostrzegawczość dziecka. Polega na dobieraniu w pary obrazków, które do siebie pasują, lub wyszukiwaniu w zbiorze tego obrazka, który nie pasuje do pozostałych.
- Inną wersją gry w skojarzenia może być zabawa polegająca na rzucaniu do siebie piłką, gdzie każdy kolejny rzut to wymienienie słowa kojarzącego się z poprzedzającym, np. rozpoczynamy od słowa: stół (rzut piłką do dziecka), dziecko odpowiada nam rzutem piłką oraz skojarzeniem do słowa stół, np. krzesło itd. (np. kuchnia – lodówka – lody…). 

• Pytania do ilustracji - pokazujemy dziecku ilustrację i prosimy by przez 30 sekund uważnie jej się przyglądało. Następnie zabieramy rysunek i prosimy o odpowiedzenie na różne pytania dotyczące tego co znajdowało się na obrazku. 

• Powtórz rytm – wyklaskiwanie, wytupywanie rytmu. Rozwija pamięć słuchową. 

• Rymowanki – nauka krótkich, rymowanych wierszyków. 

• Ogólne ćwiczenia na koncentrację, takie jak: rysowanie po śladzie, połącz kropki, odwzorowywanie symboli, wycinanki, kolorowanki itp. 

O czym jeszcze należy pamiętać: 

  1. Zapewnij dziecku stały harmonogram dnia – pory posiłków, nauki, odpoczynku, snu. 

2. Nie porównuj wyników pracy dziecka z wynikami innych. Zawsze punktem odniesienia powinny być poprzednie osiągnięcia danego dziecka.

3. Słuchaj uważnie - pytaj jak minął dzień, co dobrego i złego się dziś wydarzyło. Utrzymuj kontakt wzrokowy z dzieckiem. Reaguj na to, co mówi, aby wiedziało, że go słuchasz. Nie udawaj zainteresowania. Jeśli masz dość lub jesteś zajęty, przerwij rozmowę. 

4. Bądź uczestnikiem zabawy - aktywny udział dorosłego sprawia, że dziecko bardziej angażuje się w zabawę, bawi się chętniej i dłużej.

5. Ogranicz czas spędzany przed telewizorem, komputerem, tabletem – dokonuj selekcji programów - wybieraj te, które dostosowane są do wieku i możliwości dziecka (bardzo niekorzystna jest sytuacja, gdy od najmłodszych lat dziecko wychowuje się w obecności stale włączonego telewizora). Podobnie rzecz ma się z komputerem i grami multimedialnymi, które przywołują uwagę mimowolną dziecka, nie wymagając wysiłku koncentracji uwagi dowolnej.

6. Organizuj domowe obowiązki - Dziecko może mieć kłopoty z organizowaniem sobie pracy, ale Twój przykład będzie je uczył, jak sobie radzić z chaosem. Używaj kalendarza, karteczek samoprzylepnych, rób listy zakupów przed wyjściem. Pokazuj mu, że tak jest wygodniej. Z czasem zacznijcie planować jego zajęcia (odrabianie lekcji, czas na zabawę i obowiązki).
7. Podsuwaj dziecku proste zabawki – czym prostsza rzecz tym lepiej. Dziecko używa wyobraźni, szuka zastosowań dla danej rzeczy i w ten sposób naturalnie uczy się koncentracji uwagi.

 

Ćwiczenia ruchowe dla dzieci.

Ten czas można urozmaicić ćwiczeniami, które oprócz waloru zabawowego, mogą wpływać na ogólną sprawność Waszego dziecka. 

Dobrze jest prowadzić te formy zabawy z zaprzyjaźnionymi dziećmi, czyli w grupie, albo angażując wszystkich członków rodziny.

Zajęcia ruchowe dla przedszkolaków muszą rozbudzać ciekawość oraz charakteryzować się dynamiką. Eksperci ze szkółki sportowej Kick in English przygotowali opisy zabaw, które mogą być wykorzystywane zarówno przez trenerów na zajęciach, jak i rodziców podczas zabaw z dziećmi w parku.

Berek inaczej niż zwykle
Zaczynamy od zabawy w berka - trochę innego od standardowej jego wersji. Jednak zasady pozostają niezmienne - biegać, łapać i nie dać się złapać!

Ogonki (berek) - często bardzo lubiana przez dzieci  zabawa. Każdy uczestnik ma ogonek (szarfę wsadzoną z tyłu za gumkę od spodenek). Na komendę rodzica/opiekuna, dzieci się rozbiegają w różnych kierunkach. Zabawa polega na tym aby złapać jak najwięcej ogonków i nie stracić przy tym swojego. Opcjonalnie - każde dziecko ma dwa ogonki. Alternatywą może być wyłapanie ogonków rodzica/opiekuna.

Rybak i jego sieć (berek) - dwoje lub troje dzieci są rybakami - łapią się za ręce, tworząc tym samym sieć. Reszta dzieci to ryby, które swobodnie pływają (różnymi stylami) w morzu. Rybacy (połączeni za ręce) łapią ryby. Rybka, która zostanie złapana - przyłącza się do sieci i od tej pory pomaga łapać kolejne ryby. Wygrana (niezłapana) rybka dobiera sobie dwójkę dzieci i tworzą sieć by znów wyłapać wszystkie pływające stworki.

Pająk i muchy
Jedno dziecko zostaje pająkiem. Reszta jest muszkami. Muszki swobodnie latają. Rodzic/opiekun nagle woła: UWAGA PAJĄK, po czym muszki stają nieruchomo. Pająk chodzi i przygląda się muszkom, a która z nich się poruszy - idzie do sieci (wydzielone i oznaczone miejsce). W związku z tym, że każde dziecko chce być pająkiem, dajemy im taką możliwość (w większych grupach możemy mieć dwa pajączki jednocześnie).

Superman
Jest to zabawa na refleks i równowagę. Dzieci biegają swobodnie z piłkami a na komendę rodzica/opiekuna: SUPERMAN!, dzieci kładą się na piłce (brzuch na piłce), wyciągając proste nogi do tyłu i jedną rękę wyprostowaną do przodu (znak Supermana). Warto pamiętać o krótkim wprowadzeniu do tematu 'Super Bohaterowie' i wypytać dzieci o ich ulubione postacie i opinię na temat Supermana.

Żółw i tygrys
Wiadomo, że żółw jest powolny a tygrys raczej by nas dogonił. Na komendę rodzica/opiekuna: TYGRYS, dzieci biegają szybko, a na komendę: ŻÓŁW –bardzo wolno.

Ręka, Noga, Anatomia
Zabawa wymaga znajomości części ciała, takich jak łokieć, kolano, ale można poprzestać na prostszych jak np. głowa, ręka, noga. Rodzic/opiekun daje sygnał BIEGAMY i dzieci zaczynają się poruszać w wyznaczonym polu. Na komendę STOP, każde dziecko zatrzymuje się obok rozstawionych na podłodze znaczników(talerzyków lub pachołków). Następnie rodzic/opiekun mówi czym należy dotknąć znacznik, a dzieci wykonują polecenie.
Ćwiczenie to można wykonywać z piłkami (w starszych grupach). Na komendę STOP, dzieci zatrzymają piłkę wskazaną przez rodzica/opiekuna częścią ciała.
Alternatywą może być poruszanie się trzymając jednocześnie za odpowiednią część ciała (na komendę rodzica/opiekuna) - np. za kolano lub dużego palca u prawej nogi.

 

PRACA Z DZIECKIEM W DOMU – FUNKCJE WZROKOWE, KOORDYNACJA WZROKOWO – RUCHOWA I ORIENTACJA PRZESTRZENNA

Proponowane zabawy przeprowadzamy z dzieckiem będąc również ich uczestnikiem, na zmianę z dzieckiem. W początkowej fazie pozwalamy dziecku wygrywać, aby zachęcić je do zabawy. W późniejszym etapie powinno jednak uczyć się radzenia sobie z porażką.

1. Składanie pociętych obrazków ze wzorem i bez wzoru.

Wersja A

Przygotowujemy dwa identyczne obrazki. Jeden z nich tniemy na 3 równe części. Drugi obrazek zostawiamy na wzór. Podajemy dziecku pocięty obrazek i prosimy o ułożenie go zgodnie ze wzorem. Gdy dziecko radzi sobie z 3 elementami przechodzimy do obrazka który tniemy na 4 i więcej części.

Wersja B

Omawiamy z dzieckiem obrazek a następnie tniemy go na części (zaczynając od 3, 4 części, potem coraz więcej) i prosimy o ułożenie obrazka z pamięci.

2. Składanie pociętych figur z papieru (kwadrat, koło, trójkąt, prostokąt, romb).

Należy wyciąć (np. z brystolu) po 4 każdego rodzaju figur, najlepiej każdy rodzaj innego koloru i dość duże. Zostawiamy po jednej figurze na wzór pozostałe rozcinamy na 4, 6, 8, 10 części. Kładziemy przed dzieckiem kolejno całe figury i jej pocięte najpierw na 4, potem 6 i więcej części prosząc aby ułożyło je w całe figury. Zabawę można kontynuować tnąc figury na coraz drobniejsze elementy.

W podobny sposób można utrwalać z dzieckiem litery które poznaje. W tym celu rysujemy mu na kartoniku literę (dużą i małą), którą aktualnie poznaje a następnie rozcinamy kartonik na coraz więcej części. Dziecko składa litery ze wzorem a następnie bez wzoru. 

3. Układanie figur z patyczków lub klocków.

 Przygotowujemy około 60 patyczków. Zabawa polega na układaniu z patyczków modeli różnych figur. Gdy dziecko poznaje litery może układać z nich litery.

4. Wyszukiwanie różnic na obrazkach.

Tego typu ćwiczenia można znaleźć w gazetkach, bajeczkach dziecięcych. Możemy też spróbować wspólnie z dzieckiem narysować dwa takie same obrazki. Do jednego z nich, bez wiedzy dziecka, dorysowujemy szczegóły których nie ma na drugim i prosimy je o znalezienie różnic lub dorysowanie brakujących elementów.

5. Zapamiętywanie szczegółów na obrazku.

Pokazujemy dziecku przez chwilę obrazek i prosimy aby zapamiętało jak najwięcej szczegółów. Następnie zasłaniamy obrazek i prosimy dziecko o wymienienie tego co zapamiętało. Za każdy prawidłowo zapamiętany element z obrazka otrzymuje nagrodę w postaci np.: kasztana, guzika… Na koniec przelicza ile udało mu się zebrać punktów. Kto ma więcej a kto mniej. W tym celu układamy zebrane nagrody przyporządkowując elementy zebrane przez wszystkich graczy. Pytamy ile jest elementów u każdego, kto ma więcej, kto mniej, o ile więcej, o ile mniej. Ważne aby elementów nie było zbyt dużo ale do zakresu w jakim dziecko potrafi liczyć, 6 – 7 latek najczęściej do 10.

6. Układanie puzzli.

Zaczynamy od niewielkiej ilości elementów z którymi dziecko poradzi sobie do coraz bardziej skomplikowanych obrazków. W przypadku trudności wspieramy dziecko niewielką pomocą aby zachęcić je do kontynuowania zadania i doprowadzania pracy do końca..

7. Utrwalanie liter.

Każdą nową literę którą dziecko poznaje rysujemy na kartce z czystego zeszytu lub brystolu - litera duża, mała, pisana flamastrem, pismem pisanym. Obok dziecko rysuje przedmiot zaczynający się na daną literę. Ważne jest aby był to ten sam przedmiot co w książeczce dziecka do nauki liter. Kartkę wywieszamy nad biurkiem dziecka aby mogło w każdej chwili korzystać z podpowiedzi w postaci obrazka z literą.

Prosimy dziecko o wyszukanie danej litery w krótkim tekście przygotowanym w tym celu z wyciętej gazety, czasopisma dziecięcego…Zadaniem dziecka jest wyszukanie dużych, małych liter.

Następnie dziecko liczy ile jest dużych, ile małych liter, ile jest dużych i małych razem.

8. Wyszukiwanie liter.

Na kartce papieru piszemy daną literę, którą aktualnie ćwiczymy ( dużą, małą) po kilka razy, uzupełniamy kartkę zestawem innych liter, mogą być takie których dziecko jeszcze nie zna. Zadaniem dziecka jest znalezienie wybranej litery dużej, małej, policzenie ile jest dużych, ile małych, ile razem.

9. Dobieranie takich samych sylab.

Przygotowujemy na kartonikach różne sylaby część z nich podwójnie

(zaczynamy od krótkich sylab np.: ba, ta, ma, wa…) Zadaniem dziecka jest wyszukanie takich samych i dobranie ich w pary. Podobnie można zrobić z rozsypanką wyrazową, dobieramy krótkie wyrazy typu – kot, but, dom, oko, nos….

10. Różnice w wyrazach.

Wypisujemy dziecku pary wyrazów i pytamy czym się różnią.

Np.: okno – oko, Tom – tom, ulica – stolica,

dom – dym, ziele – ciele,

sól – ból, pąk – bąk,

11. Podejmowanie prób czytania liter, sylab, krótkich, prostych wyrazów zaczynając od 3 literowych typu – kot, oko, kos, nos….

12. Gry „ Super pamięć”

Duży zestaw tego typu gier jest do kupienia w sklepach. Można też samodzielnie wykonać taką grę wspólnie z dzieckiem. W tym celu przygotowujemy jednakowe kartoniki ( np.: 3x3 cm.) i naklejamy lub rysujemy po dwa takie same obrazki. Możemy wykonać super grę z literkami pisząc na kartonikach litery np.: na jednym dużą, na drugim małą lub na obu kartonikach literę dużą i małą razem. Kartoniki układamy na stole obrazkami do dołu. Każdy z graczy podnosi po dwa obrazki, gdy są inne stara się zapamiętać co na nich było i odkłada je na to samo miejsce, kiedy są takie same zabiera je jako swoją wygraną. Kiedy wszystkie obrazki są odkryte każdy z graczy liczy ile zebrał par obrazków ( nauka pojęcia – para ), kto ma więcej, kto mniej.

13. Układanie z podanych wyrazów zdań.

Przygotowujemy dziecku na kartonikach wyrazy z których ma ułożyć zdania np.: kot, To,

dom, To, Ali,

do, lasu, Dzieci, idą,

mucha, koło, Lata, ucha…

Podajemy po zestawie wyrazów do jednego zdania.

 

ORIENTACJA PRZESTRZENNA

- Prosimy dziecko o narysowanie koła. Następnie polecamy aby z prawej strony narysowało większe koło z lewej mniejsze.

- Polecamy dziecku narysowanie postaci ludzkiej. Przypominamy – nie zapomnij o prawym i lewym uchu, prawym i lewym oku, prawej i lewej ręce, prawej i lewej nodze…

- Rysujemy dziecku domek na środku kartki i prosimy o dokończenie obrazka zgodnie z poleceniem:

- narysuj na obrazku dym z komina,

- w oknach firanki,

- obok domu, z prawej strony drzewo liściaste,

- z lewej strony drzewo iglaste i płotek,

- przed domem rzeczkę i ścieżkę do niej,

- nad domem słonko i chmurki…

- Polecamy dziecku żeby narysowało na środku kartki stół i prosimy o zaprojektowanie jego na swoje urodziny:

- na stole narysuj tort,

- obok tortu wazon z kwiatami,

- na torcie zapal świeczki ( tyle ile dziecko ma lat),

- pod stołem narysuj 3 paczki z prezentami,

- obok stołu ustaw 2 krzesła,

- nad stołem namaluj żółtą lampę,

- z prawej strony namaluj 4 kolorowe baloniki,

- z lewej strony zawieś obrazek i dzwoneczek,

- pod stołem namaluj dywan.

 

 

 

Znaczenie zabaw ruchowych dla rozwoju dziecka 

Zabawy ruchowe są formą działalności charakterystyczną dla wieku przedszkolnego i wczesnoszkolnego, najbardziej odpowiadającą potrzebom dziecka, wynikającą z właściwości jego rozwoju. Ich różnorodność, wszechstronność oddziaływania oraz łatwość organizowania wysuwa je na pierwsze miejsce w pracy z dziećmi.

Rodzaje zabaw 


Przede wszystkim jednak zabawy ruchowe mają dodatni wpływ na rozwój dziecka. Dają możliwość zaspokojenia naturalnej potrzeby ruchu, rozwijają sprawność ruchową, ćwicząc i doskonaląc takie elementy, jak: chód, bieg, podskok, rzut, wspinanie, pokonywanie przeszkód. Właśnie one stały się kryterium do podziału zabaw na kilka kategorii. Są to:

Zabawy orientacyjno-porządkowe 
Przy omawianiu i organizowaniu zabaw i ćwiczeń ruchowych chodzi głównie o pobudzenie procesu myślenia. Dzieci uczą się reagować na różnego rodzaju bodźce: słuchowe (głos, instrumenty perkusyjne) i wzrokowe (ruchy rąk, kolory szarf, chorągiewek, tarcz itp.). Ten rodzaj zabawy jest często przygotowaniem do wszystkich innych zabaw ze względu na to, że pozwala odpowiednio ustawić grupę, podzielić dzieci na zespoły, wyuczyć najprostszych form zbiórek i ustawień: rzędem – w kolejce; dwurzędem z chwytaniem rąk – parami; po obwodzie koła – z trzymaniem się za ręce w chwili wiązania koła; w gromadce; w luźnym ustawieniu – w rozsypce. W grupach dzieci starszych stopniowo wprowadzamy element współzawodnictwa oraz staramy się skracać czas reakcji na różnorodne sygnały.

Zabawy z elementami równowagi 
Zabawy i ćwiczenia z elementami równowagi wpływają na doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Wykonywanie tego typu ćwiczeń wymaga od dzieci koncentracji uwagi, spokoju, opanowania wewnętrznego. Można je prowadzić w różnorodnych postaciach i zmieniających się warunkach, z jednoczesnym przestrzeganiem zasady stopniowania trudności. Młodszym dzieciom dajemy proste formy zabaw, zadań spotykanych w życiu codziennym. Będą to przede wszystkim przejścia po ziemi z wprowadzeniem zwężenia terenu np. ślady na śniegu, wyznaczona na ziemi wąska dróżka. W miarę zdobywania umiejętności przez dzieci staramy się, aby były bardziej skomplikowane. Zabawy równoważne mogą polegać na przekroczeniu przyborów rozłożonych na podłodze, ziemi, nisko rozpostartych linek, czy przeszkód naturalnych w terenie, np. kopczyków piasku, śniegu. Zabawy te wymagają od dzieci odwagi, dlatego jednostkom mniej sprawnym należy udzielić pomocy, szczególnie przy ćwiczeniach na pewnej wysokości.

Zabawy z elementami czworakowania i pełzania
Chód na czworakach i pełzanie jest ćwiczeniem siły i przyczynia się do kształtowania postawy ciała (części lędźwiowej kręgosłupa i pasa barkowego). W czasie czworakowania i pełzania należy zwracać uwagę na właściwy układ ciała dziecka (przy wsparciu na całych dłoniach i na palcach stóp) oraz na odpowiednie tempo ruchu. Elementy czworakowania i pełzania w zabawie należy przeplatać momentami krótkiego wypoczynku.

Zabawy bieżne 
Głównym składnikiem ruchowym tego typu zabaw jest bieg. Podczas zabaw bieżnych dziecko doskonali szybkość, zręczność, wytrzymałość. Podczas biegu pobudzana jest czynność serca i płuc oraz przemiana materii. Zabawy bieżne mają szczególne znaczenie w okresie chłodnych dni, gdy najskuteczniej i najszybciej rozgrzewają dzieci. Podczas tego typu zabaw należy zwrócić uwagę, aby bieg odbywał się lekko na palcach, ze swobodną, naturalną pracą ramion. Istnieją różne rodzaje zabaw bieżnych: masowe, z element orientacji, z pościgiem i wyścigi. 


Zabawy z elementami rzutu, celowania i toczenia
Zabawy te mają wpływ na rozwój pasa barkowego oraz mięśni tułowia. Głównym jednak ich zadaniem jest wyrobienie celności, siły, zręczności oraz pewności rzutów i chwytów. Kształcą także zdolność oceny: kierunku, odległości, przyczyniają się do doskonalenia koordynacji nerwowo-ruchowej oka i ręki. Rzuty i chwyty są dla dziecka czynnościami trudnymi, dlatego też elementy rzutu, celowania i toczenia musimy różnicować dzieciom starszym i młodszym. Różnice te wynikają z techniki wykonywanego ćwiczenia oraz rodzaju używanych przyborów. 

Zabawy z elementami wstępowania, zstępowania oraz wspinania
Tego typu zabawy mają duży wpływ na mięśnie całego ciała, szczególnie na wzmocnienie pasa barkowego, mięśni tułowia i siły ramion. Uczą dzieci pokonywania przeszkód, poprawnego i bezpiecznego chwytu rąk przy wspinaniu się na przeszkody, oswajają z wysokością, wyrabiają zaradność i odwagę, silną wolę i szybką decyzję. W przedszkolu właściwą formą zabaw z tej kategorii jest wspinanie się przy pomocy rąk i nóg np. na drabinki w sali gimnastycznej czy przyrządy ustawione na terenie ogrodu przedszkolnego. Winny one mieć charakter swobodnego pokonywania przeszkód. Służyć mogą do tego: ławki gimnastyczne, krzesełka, wspomniane już drabinki, wieże różnego rodzaju, płotki, schody, obramowanie piaskownicy, kłody drzew, pagórkowate wzniesienia, skarpy. 

Zabawy z elementami skoku i podskoku 
Zabawy tego rodzaju wywierają podobny wpływ na organizm dziecka jak zabawy bieżne. Angażują do pracy duże grupy mięśniowe, głównie mięśnie i stawy kończyn dolnych. Wpływają na działalność płuc, przyspieszają krążenie krwi i powodują szybką przemianę materii. Obejmują różnego rodzaju podskoki, przeskoki przez niskie rozłożone lub naturalne przeszkody, skok w dal, skok wzwyż, zeskoki z różnych wysokości (dobranych do wieku dzieci). Wyrabiają elastyczność ruchów, miękkość odbicia i doskoku, zręczność, wytrzymałość i odwagę, zwłaszcza przy pokonywaniu przeszkód terenowych. Celem tego typu zabaw jest rozwijanie umiejętności odbicia się obunóż z miejsca bądź z rozbiegu i miękkiego lądowania. 

Zabawy ze śpiewem
Odgrywają one dużą rolę w procesie umuzykalnienia dzieci oraz w kształtowaniu poczucia rytmu i koordynacji ruchowej. Wpływają korzystnie na prawidłowe utrzymanie postawy ciała. Wraz z rozwojem dzieci wzrastają ich doświadczenia ruchowe i sprawność fizyczna, ruchy wykonywane podczas zabaw ze śpiewem stają się coraz bardziej złożone i intensywne, zmienne pod względem rytmu, z powolnych mogą przechodzić w szybkie. Zabawy wykorzystujące muzykę sprzyjają dobremu nastrojowi, wyzwalają radość, doskonalą płynność wykonywanych ruchów.

Wioletta Sobotka
Fragment artykułu pochodzi z poradnika „Przedszkolaki ćwiczą”

22752